Chiều 7/9, tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8, ông Phạm Đức Luận, Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã cung cấp những thông tin mới nhất về tình hình cơn bão số 3 và công tác ứng phó, giải pháp để giảm nhẹ thiệt hại.
* Một người thiệt mạng
Theo ông Luận, về diễn biến bão, bão số 3 đã đạt cường độ cấp 16 trên Biển Đông, tối 6/9 đã đi vào vịnh Bắc Bộ với cường độ rất mạnh, cấp 14, giật cấp 17. Hồi 13 giờ hôm nay, vị trí tâm bão vùng ven biển Quảng Ninh, Hải Phòng cường độ cấp 12, cấp 13, giật cấp 16.
Gió thực đo tại Bãi Cháy (Quảng Ninh) là cấp 14, giật cấp 17, Cô Tô (Quảng Ninh) cấp 13, giật cấp 16, Cửa Ông (Quảng Ninh) cấp 12, giật cấp 14; Bạch Long Vỹ (Hải Phòng) cấp 13, giật cấp 14; Cát Hải (Hải Phòng) cấp 7, giật cấp 10; Ba Lạt (Thái Bình) cấp 8, giật cấp 10.
Về lượng mưa, từ 7 giờ đến 13 giờ ngày 7/9, đã có mưa lớn như: Cô Tô (Quảng Ninh) 127 mm; Cẩm Phả (Quảng Ninh) 123 mm; Cát Bà (Hải Phòng) 198 mm, Tiền Hải (Thái Bình) 208 mm.
Dự báo, chiều và đêm 7/9, bão số 3 sẽ di chuyển vào đất liền. Đến 1 giờ ngày 8/9, đạt cấp 8, giật cấp 10 trên đất liền khu vực Đông Bắc Bộ.
“Đây là cơn bão rất mạnh, mạnh nhất trong 30 năm qua, ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh Bắc Bộ. Cả hệ thống chính trị đã vào cuộc quyết liệt, đặc biệt đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước rất quan tâm chỉ đạo. Thủ tướng Chính phủ liên tiếp ban hành 3 công điện chỉ đạo các bộ, ban, ngành địa phương triển khai ứng phó với bão”, ông Luận cho hay.
Cũng theo Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và phòng, chống thiên tai, chiều 5/9, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã tổ chức họp trực tuyến với các bộ, ngành và 28 tỉnh, thành phố Bắc Bộ đến Hà Tĩnh. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành 2 công điện, văn bản chỉ đạo sớm từ ngày 2/9 khi bão còn ở phía Đông Philippines. Chiều 4/9, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đã họp trực tuyến với các bộ, ngành và 11 tỉnh, thành phố ven biển.
Ngày 6/9, trước khi bão đổ bộ, hai đoàn công tác do Phó Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đi kiểm tra, chỉ đạo tại 4 tỉnh ven biển từ Quảng Ninh đến Thái Bình. Ngày 7/9, Thủ tướng Chính phủ thành lập Sở chỉ huy tiền phương tại Hải Phòng do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục chỉ đạo tại Quảng Ninh.
Các bộ, ngành, địa phương đã ban hành công điện; tổ chức các đoàn công tác kiểm tra, chỉ đạo tại cơ sở, các trọng điểm xung yếu. Đã kiểm đếm, hướng dẫn cho 51.319 tàu cá/219.913 người; toàn bộ tàu thuyền đã vào nơi tránh trú. Các tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh – Nghệ An và Quảng Bình đã cấm biển.
Đã sơ tán 52.979 người trên lồng bè, chòi canh nuôi thủy sản, trong các nhà yếu đến nơi an toàn (Quảng Ninh: 3.460 người; Hải Phòng: 23.581 người; Thái Bình; Nam Định: 1.743 người; Ninh Bình: 2.685 người).
Đã bơm tiêu rút nước trên các hệ thống kênh, mương và mặt ruộng; hệ thống các trạm bơm tiêu và các công trình thủy lợi đã sẵn sàng vận hành tiêu úng khi có mưa lớn xảy ra để bảo vệ sản xuất lúa và hoa màu. Hiện tại, toàn bộ khu vực Đồng bằng sông Hồng lúa đang trổ đòng. Nếu để ngập úng lâu, cây bị bão đổ vào sẽ gây thiệt hại rất lớn về sản xuất nông nghiệp với hơn 500 nghìn ha lúa.
Các cơ quan dự báo khí tượng thủy văn đã kịp thời cung cấp các bản tin phục vụ công tác chỉ đạo điều hành ứng phó với bão. Các cơ quan thông tin, truyền thông thường xuyên cung cấp thông tin và đã xuống tận hiện trường để kịp thời đưa tin, phản ánh thực trạng công tác triển khai ứng phó với bão tại địa phương. Hiện nay, đội ngũ phóng viên ở các tỉnh rất đông, đã đưa tin kịp thời và người dân đã nắm bắt được các thông tin.
Về thiệt hại, Cục trưởng Phạm Đức Luận cho biết, đến thời điểm hiện tại, ghi nhận 1 người tại Hải Dương bị thiệt mạng do cây đổ khi đang lưu thông trên đường. 5 tàu xi măng, 1 tàu gỗ loại nhỏ bị chìm tại nơi neo đậu (Quảng Ninh); hơn 100 cây xanh bị đổ ở Quảng Ninh và Hải Phòng.
“Hiện nay chưa thể thống kê được, vì ở Quảng Ninh hiện tại không ai ra đường. Trao đổi qua điện thoại, hiện nay ở Quảng Ninh thiệt hại rất nặng nề, đặc biệt là hệ thống cây xanh, cột điện, nhà tôn, mái ngói… bay hết. Đến sáng mai, mới có thể kiểm đếm hết những thiệt hại này”, ông Luận nói.
* Bão di chuyển, đi sâu vào đất liền
Thông tin sáng mai bão di chuyển, đi sâu vào đất liền, khu vực Hà Nội tiếp tục bị mưa lớn ảnh hưởng, ông Luận mong cơ quan thông tấn, báo chí tiếp tục thông tin rộng rãi đến các địa phương để kịp thời nắm bắt, triển khai nghiêm túc 3 công điện của Thủ tướng Chính phủ, tiếp tục theo dõi diễn biến của bão và mưa lũ để chủ động xử lý các tình huống sát với thực tiễn.
Trong đó tập trung, đối với tuyến biển, đảo, duy trì nghiêm lệnh cấm biển, không cho tàu thuyền ra khơi vì gió bão rất mạnh. Với cấp bão này, vùng ảnh hưởng rất lớn, tâm bão ở Quảng Ninh nhưng gió bão ở Hà Nội có thể cảm nhận được rất mạnh. Nếu không cấm, tiếp tục ra khơi thì nguy cơ chìm đắm cao.
Đồng thời, kiên quyết không để người dân quay trở lại tàu cá, các lồng, bè, chòi canh khi bão đổ bộ; đảm bảo an ninh, an toàn cho khu sơ tán dân, cũng như nơi neo đậu tàu thuyền, lồng bè. “Lực lượng an ninh cần phải đảm bảo an toàn khu vực này để bà con yên tâm đảm bảo sơ tán”.
Đối với vùng đồng bằng, ven biển, ông Luận nhấn mạnh cần sẵn sàng lực lượng, vật tư, phương tiện để ứng phó khi có tình huống xấu xảy ra đối với các tuyến đê, nhất là 31 trọng điểm xung yếu trên các tuyến đê biển, đê cửa sông xung yếu hoặc đang thi công từ Quảng Ninh đến Ninh Bình, do các tuyến đê này chỉ chống được bão cấp 9, cấp 10. Lực lượng quân đội cần bố trí tại các vị trí xung yếu, sẵn sàng hộ đê khi có yêu cầu.
Đảm bảo hậu cần, nhu yếu phẩm và các điều kiện lưu trú cho người dân tại nơi sơ tán; cung cấp thức ăn, nước uống để người dân yên tâm không quay trở về nhà yếu khi bão chưa tan.
Sẵn sàng lực lượng, vật tư, phương tiện để ứng phó với sự cố mất an toàn hồ đập đối với các hồ đập xung yếu hoặc đang thi công. Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn, hoàn lưu sau bão mưa đến 300 mm, có nơi mưa đến 450 mm. Với điều kiện các hồ phía Bắc đầy nước, nếu mưa phải tăng cường công tác trực, ứng trực kịp thời để đảm bảo an toàn hồ đập.
Sẵn sàng vận hành tiêu úng, khu vực trũng thấp, khu đô thị và khu công nghiệp. “Mưa 300 mm trong vòng 1 ngày thì các khu đô thị như Hà Nội, khu công nghiệp nguy cơ cao sẽ ngập úng. Chúng ta cần vận hành khẩn trương các trạm tiêu úng. Hiện nay, Hà Nội đang vận hành tối đa Trạm bơm Yên Sở để rút nước đi, khi mưa về có chỗ chứa”, ông Luận cảnh báo.
Bên cạnh đó, sẵn sàng lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục ngay sự cố hệ thống lưới điện, thông tin. Đến nay, ở Quảng Ninh có 2 huyện mất điện trên diện rộng vì sự cố trạm biến áp. Ngoài ra, các hệ thống cột điện bị gãy đổ. Những vấn đề này phải chuẩn bị sẵn sàng để khi bão ngớt sẽ khắc phục kịp thời, cấp điện sớm phục vụ sinh hoạt.
Cục trưởng Phạm Đức Luận lưu ý, “người dân không nên ra đường khi bão đổ bộ, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng. Người dân Thủ đô từ nay đến 20 giờ không nên ra đường”.
Đối với miền núi phía Bắc, ông Luận nêu một số vấn đề, đó là triển khai lực lượng xung kích kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven sông, suối, khu vực thấp trũng, có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để chủ động di dời, sơ tán người dân đến nơi an toàn. Tổ chức lực lượng canh gác, kiểm soát giao thông tại các ngầm, tràn, khu vực ngập sâu, có nguy cơ xảy ra sạt lở; kiên quyết không cho người và phương tiện qua lại nếu không bảo đảm an toàn; bố trí lực lượng, chuẩn bị vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố thông tuyến giao thông.
Cùng đó, kiểm tra, sẵn sàng phương án đảm bảo an toàn các hồ chứa và hạ du, đặc biệt là các hồ chứa thủy điện nhỏ, hồ chứa xung yếu, đã đầy nước; bố trí lực lượng thường trực để sẵn sàng vận hành điều tiết và xử lý các tình huống. Triển khai công tác đảm bảo an toàn đối với các hầm mỏ, khu khai thác khoáng sản, nhất là tại tỉnh Quảng Ninh.
* Đồng bằng Bắc Bộ gió mạnh nhất từ khoảng 19 giờ ngày 7/9
Bổ sung thêm một số thông tin, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho hay, đầu giờ chiều 7/9, bão số 3 đã có dấu hiệu suy yếu. Gió tại Bãi Cháy lúc 15 giờ ngày 7/9 đã giảm còn cấp 8. Hiện nay bão vào đất liền tiếp tục suy yếu. Tuy nhiên các khu vực trong đất liền như Hà Nội mặc dù có gió và mưa, cây đổ nhiều nhưng chưa phải lúc bão mạnh nhất.
Dự báo thời gian gió mạnh tại một số địa phương như sau: Hải Phòng – Quảng Ninh gió mạnh nhất còn kéo dài đến khoảng 19 giờ ngày 7/9, sau giảm nhanh; Thái Bình – Nam Định gió mạnh nhất từ khoảng 16-22 giờ; Đồng bằng Bắc Bộ (trong đó có Thủ đô Hà Nội), gió mạnh nhất từ khoảng 19 giờ ngày 7/9 đến 1 giờ ngày 8/9.
Vùng ven biển Quảng Ninh, Hải Phòng… mưa còn kéo dài hết đêm 7/9 và khoảng đến tầm 4 giờ sáng 8/9 mưa và gió sẽ giảm. Hà Nội, gió bắt đầu lặng từ 1 giờ sáng 8/9 nhưng mưa có thể kéo dài đến 8-9 giờ sáng 8/9. Trưa 8/9, khu vực thành phố Hà Nội tương đối an toàn.
Đối với khu vực Trung du miền núi như Tuyên Quang, Phú Thọ, Hòa Bình mưa sẽ muộn hơn. Từ 19 giờ ngày 7/9 mưa sẽ tăng. Cả ngày 8/9 mưa nặng hơn. Ngày 8/9 mưa chỉ tập trung ở Trung du miền núi nên nguy cơ xảy ra lũ quét và sạt lở cao.
Đợt mưa này sẽ chấm dứt nhanh ở Đông Bắc Bộ (Hà Nội). Tuy nhiên, có khả năng kéo dài ở khu vực phía Tây. Miền núi và Trung du mưa lớn, thời gian mưa còn kéo dài đến ngày 9/9-10/9 mới kết thúc.